zaterdag 31 oktober 2015

Boekverslag Joe Speedboot

Auteur: Tommy Wieringa
Titel: Joe Speedboot
Plaats van uitgave: Amsterdam
Jaar van uitgave: 2006
Druk: 2005
Aantal pagina's: 316

Genre: Avonturenroman

Samenvatting:
Fransje Hermans (14) is ontwaakt uit een coma van 220 dagen. Hij kan nu alleen zijn rechterarm nog bewegen, verder is hij verlamd en hij kan nauwelijks praten. Hij leest veel in het boek van Musashi, hierin stond dat je jezelf kan afschermen door een ‘steen’ van jezelf te maken. Fransje probeerde dit en werd overreden door een grasmaaier, daardoor raakte hij in coma. Een tijdje na het ontwaken uit de coma, komt Joe Speedboot in Lomark (Fransjes woonplaats) wonen. Joe Speedboot is niet zijn echte naam. Zijn achternaam is Ratzinger, maar er is niemand die zijn echte voornaam weet. Op school raakt Fransje bevriend met Engel Eleveld, Christof Maandag en later ook met Joe.
Op zijn vijftiende gaat Fransje in het tuinhuis achter zijn huis wonen. Hier schrijft hij elke dag op wat er allemaal gebeurd is en wie hij allemaal gezien heeft. Hij heeft tientallen dagboeken. Na een tijdje komt ook PJ (Picolien Jane) in Lomark wonen. Ze komt uit Zuid-Afrika, alle jongens zijn verliefd op haar, ook Fransje. Joe, Christof en Engel willen een vliegtuig gaan bouwen, omdat ze weten dat PJ’s moeder naakt rondloopt in haar tuin. Met een vliegtuig overvliegen is volgens hen de enige manier om haar te zien. Na een lange tijd lukt het om het vliegtuig te laten vliegen. Fransje gaat ook een keer mee en vindt het aan de ene kant beangstigend, maar aan de andere kant geweldig.
Toen Joe in Lomark kwam wonen, was zijn vader net overleden. Zijn moeder, Regina, is op vakantie geweest en heeft een man ontmoet: Mahfouz Husseini (bijnaam: Papa Afrika). Ze trouwt met deze man en is weer helemaal gelukkig. Mahfouz bouwt een feloek. Hij gaat hier na een lange tijd mee het water op, maar komt nooit meer terug. Regina is helemaal overstuur. 
Nadat Fransje geslaagd is voor zijn schoolexamens, willen zijn ouders dat hij brikettenperser wordt bij hun bedrijfje, dat doet hij. Al Fransjes vrienden zijn ook geslaagd, deze gaan allemaal op kamers in een andere stad. Een paar maanden later komt Joe weer terug, de opleiding was niks voor hem. Hij had een tijdje bij PJ gewoond in Amsterdam. PJ heeft een vriend, een schrijver genaamd Arthur Metz. 
Joe heeft altijd rare ideeën, deze keer komt hij met het idee dat Fransje armworstelaar kan worden. Fransje heeft namelijk een hele sterke rechterarm, doordat hij daar alles mee doet. Eerst wil Fransje dat niet. Later gaan Joe en hij samen iets halen bij de sloperij van Fransjes ouders. Daar ziet Fransje dat er nog helemaal geen briketten zijn verkocht, daar heeft zijn vader dus altijd over gelogen. 

Omdat Fransje nu geen briketten meer wil persen, besluit hij tóch armworstelaar te worden en begint hij hard te trainen. Zijn eerste wedstrijd op een toernooi wint hij, in de finale wordt hij tweede. Bij het volgende toernooi, in Rostock, (waar Fransje wint) is PJ mee. Er is iets mis tussen haar en Arthur, hij slaat haar vaak. Als ze ‘s avonds in een hotel overnachten, gaat Joe nog iets halen bij PJ. Hij blijft daar de hele nacht, de volgende ochtend is ze zijn vriendin. 
Als ze weer thuis komen, is Engel overleden, doordat er een hond op zijn hoofd viel van de negende verdieping. De ex van PJ heeft een boek geschreven, dat duidelijk over haar gaat. Uit dat boek blijkt dat PJ boulimia had, toen ze nog in Zuid-Afrika woonde en dat ze tijdens hun relatie vaak vreemdging. 
PJ gaat weer mee naar het volgende armworsteltoernooi in Poznan. Daar breekt Fransje zijn arm in een wedstrijd. Als PJ en Fransje hun paspoorten op gaan halen, komen ze erachter dat Joe’s echte naam Achiel Stephaan is. Ze vinden het niet gek dat hij dit altijd verborgen heeft gehouden. 
Joe heeft een oude shovel verbouwd en gaat nu meedoen aan de Paris-Dakar. Hij is elke dag te zien op tv. In de tijd dat Joe weg is, mag PJ alle dagboeken van Fransje lezen en gaat ze vreemd met hem. 

Verwachtingen:
Ik ben dit boek gaan lezen, omdat het fragment dat ik las voor de opdracht literaire analyse mij meteen greep.
Het idee om een vliegtuig te bouwen om zo avonturen te beleven leek voor mij een goed plot om de bovenbouw mee te beginnen en zo de overstap tussen de boeken van de Schippers van de Kameleon en literaire romans zo klein mogelijk te houden.
Daarnaast klonk hetgeen wat in het fragment stond heel absurd en daar houd ik van, want dan kun je het plot moeilijk voorspellen, waardoor het boek fris blijft.

Ik verwachtte van Joe Speedboot een absurd verhaal vol met jongensdromen.

Motieven
Begeerte
Jaloezie
Aanbidding
Avontuur
Driehoeksverhouding
Volwassenwording 

Thema
Levensveranderende vriendschappen

Beoordeling
Schrijfstijl
De schrijfstijl is een heel prettige combinatie van dialoog en beschrijving.
Het merendeel is beschrijving, maar dat is nooit langdradig en leidt je heel soepel tussen nieuwe beetjes info door.
Het lezen door de ogen van een nuchtere jongen uit een boerengat werkt heel prettig, en Joe Speedboot kan hierdoor zelfs de meest filosofische dingen makkelijk brengen.
Ook de situatie in het dorp wordt hiermee droog gebracht.

Het filosofische deel wordt benadrukt doordat Joe Speedboot (de persoon) over het algemeen een simpele jongen is, wat het nog bijzonderder maakt als hij een groots en allesomvattend verhaal.
Het contrast tussen de jongen die "Hoer van de eeuw" op een spandoek laat drukken en een levensfilosofie heeft gebaseerd op beweging is groot.

"Nog een ding Fransje, Energie waar niets mee gebeurt, die niet wordt bewerkt, vervalt tot warmte.
Warmte is de laagte vorm van energie.
Dan komt bewegingsenergie zoals van de motor, en dan elektriciteit of eventueel atoomenergie. (...)

Mensen zijn het grootste deel van hun leven op zoek naar warmte"

-p 250

Inhoud
Vertelperspectief:
Het vertelperspectief ligt bij Fransje, waardoor je nooit meekijkt in het hoofd van de hoofdpersoon Joe Speedboot.
Dit maakt hem nog mysterieuzer en is het de taak aan de lezer om informatie te vergaren over de hoofdpersoon, uit het perspectief van zijn vriend, die hem aanbidt.

Tijd
Tussen de vertelde tijd en de verteltijd zit een groot verschil.
Ik heb het boek in vijf uur tijd uitgelezen terwijl de vertelde tijd van de derde klas tot ver in het beroepsleven reikt.
Dit maakt dat Joe Speedboot het volwassen worden uitermate goed kan beschrijven.

Eindoordeel
Joe Speedboot is alles wat ik verwacht had en vele malen meer.
Los van de simpele jongensdromen die Joe en Fransje in de derde klas beleefde vertelt het boek ook over liefde, vriendschap en de groei van een jongen naar een man.

Dit boek laat je verwachten dat dit boek over armworstelen en vliegtuigen bouwen gaat, voordat het toeslaat met een passage over hevige anorexia, die de simpele en knappe jongensdroom die PJ heet, verandert in een volwassen femme fatale.
De ogenschijnlijke veranderingen tussen leeftijd maakt dit boek een genot om te lezen.

"De bijzonderheid van Tessel was dat ze een in tweeën geknipte levensloop had:
één deel waarin ze dik en ongelukkig was (...), en een ander deel waarin ze werd begeerd.
In zichzelf roeide ze iedere herinnering aan dat vroegere personage uit. (...)
Aan de buitenkant was hiervan niks te merken, men zag een intelligent, bovengemiddeld geestig meisje, dat plezierig in de omgang was.

-p 270

Ik geef de roman een 10

Bronnen
http://www.scholieren.com/boekverslag/59076

Geen opmerkingen:

Een reactie posten